Phần Vụ Của Ca Trưởng
Các
loại công việc
Đặc tính
của phần vuï
Kết luận
Ca trưởng phải đảm
nhận rất nhiều công việc.
I. Các Loại Công
Việc
Cũng như tất cả những
người lãnh đạo các tổ chức khác, Ca
trưởng phải đảm nhiệm hai loại phần vụ:
Phần vụ chuyên môn, vàPhần vụ quản trị
tổng quát.
A. Phần vụ
chuyên môn
Để có thể đứng
trên bục điều khiển Ban hợp ca, Ca trưởng
phải biết nhiều khía cạnh chuyên môn cũng
như kiến thức tổng quát âm nhạc. Phải qua
nhiều năm huấn luyện để nắm vững mọi
vấn đề liên quan đến kỹ thuật điều
khiển, kỹ thuật tập hát và kỹ thuật
huấn luyện Ban hợp ca.
Vấn đề này, chúng ta
sẽ đề cập tỉ mỉ trong phần sau.
B. Phần vụ
quản trị tổng quát
Phần vụ quản trị tổng
quát của Ca trưởng gồm ba lãnh vực:
- Quản trị nhân
viên.
- Quản trị tài
vật.
- Quản trị tổ
chức.
1.) Quản trị
nhân viên
Ca trưởng nên lưu ý
đến một số việc sau:
(a.) Tuyển chọn các
thành viên theo dự tính của mình, tổ
chức Ban hợp ca nhỏ, Ban hợp ca trung
bình hay Ban hợp ca lớn. Tuyển chọn và
sắp xếp ca viên vào các bè căn cứ
vào hai yếu tố:
- Âm vực: lên cao
hay xuống thấp.
- Âm sắc: giọng ca
sáng hay ấm.
(b.) Thường khi xếp
giọng, Ca trưởng nên áp dụng một số
phương cách sau:
- Nghe ca viên hát
một đoạn nhạc tự chọn.
- Đọc hợp âm
trải, cao dần, thấp dần.
- Bắt chước một
câu hát hay mấy nốt nhạc dạo
trên đàn để biết khả năng
thẩm âm có bén nhậy không.
(c.) Qua một vài cách
trắc nghiệm ở trên, Ca trưởng có thể
quyết định xếp giọng ca:
- Giọng nữ cao,
sáng: xếp vào bè Soprano.
- Giọng nữ thấp,
ấm: xếp vào bè Alto.
- Giọng nam cao,
nhẹ: xếp vào bè Tenore.
- Giọng nam trầm,
nặng: xếp vào bè Basso.
(d.) Sau khi ổn định
được các thành phần Ban hợp ca, Ca
trưởng cần đặt định và điều hòa
các mối tương quan sao cho tốt đẹp.
2.) Trong
lãnh vực quản trị tài vật
Ca trưởng cần phải:
(a.) Thâu góp tài
liệu, bài bản, nhạc cụ để xử dụng.
(b.) Dùng đến tất
cả kiến thức chuyên môn của mình chọn
lựa bài hát sao cho hợp với khả năng
của Ban hợp ca.
(c.) Phân phối tài
liệu, bài bản, để huấn luyện tập
dợt và trình diễn.
(d.) Bảo toàn, thay
thế hay thải bỏ những gì không thích
hợp với Ban hợp ca. Một Ban hợp ca
mới được thành lập, chưa được
huấn luyện mà hát ngay những bài hợp
ca lớn, với kỹ thuật phức tạp, thì
thật là mạo hiểm qúa!
3.) Trong
lãnh vực quản trị tổ chức
Ca trưởng cần quan tâm:
(a.) Xây dựng các
cơ cấu và phân công khi tập dợt, khi
trình diễn, lúc chuẩn bị các buổi nhạc
hội, thâu hình, thâu thanh vv...
(b.) Điều hành và
lãnh đạo tổng quát Ban hợp ca.
(c.) Hoạch định kế
hoạch huấn luyện, tập dợt và phát
triển Ban hợp ca. [TOP]
II. Đặc Tính Của
Phần Vụ
Trước các công việc
bề bộn như vậy, Ca trưởng cần phải biết
đặc tính tổng quát của phần vụ để khỏi
bị lúng túng khi hành xử công việc.
1.) Đặc
tính hội nhập
Các công việc chuyên
môn cũng như quản trị tổng quát mà Ca
trưởng đảm nhận đều bắt nguồn từ nhu
cầu hội nhập và mong đạt đến mục tiêu
hội nhập.
Về điểm này, theo
tiếng chuyên môn trong âm nhạc là "ăn
khớp" (en jeux) với nhau. Ban hợp ca gồm
nhiều giọng, Ca trưởng làm sao cho các
giọng hòa hợp với nhau ở mức độ chính
xác nhất và đẹp đẽ nhất về âm độ,
âm lượng, trường độ, và âm sắc. Nếu
không thì Ban hợp ca chỉ ở mức độ tầm
thường, ô hợp, mạnh ai nấy hát, mạnh
bè nào bè đó hát thì làm sao thuận thảo
với nhau được!
2.) Đặc
tính huấn luyện
Ngoài ra, phần vụ của
Ca trưởng còn có tính cách điều chỉnh,
uốn nắn.
(a.) Ca trưởng phải
tập dượt, mài dũa từng giọng ca,
từng bè, để móc nối chặt chẽ giọng
ca này với giọng ca khác, bè này với
bè khác, theo nguyên tắc của tiết tấu
là sự sống của bản nhạc.
(b.) Ca trưởng phải
rèn luyện, uốn nắn, để Ban hợp ca có
tiếng hát thuần nhất, không có giọng ca
qúa nổi.
(c.) Ca trưởng phải
rèn luyện, uốn nắn, để các bè hòa
hợp với nhau. Mỗi bè mang một sắc
thái riêng rẽ, nhưng phải có sự tương
nhượng, tham bán, lúc bè này mạnh thì
bè kia yếu đi; lúc bè này nổi lên thì
bè kia ẩn chìm bớt. Từng bè
"sống" với tác phẩm, để hòa
đồng với nhau, tạo sắc thái toàn mỹ
cho cả Ban hợp ca.
3.) Đặc
tính khích động
Nếu phần vụ của Ca
trưởng chỉ có tính cách hội nhập và
huấn luyện, nghĩa là làm cho Ban hợp ca ăn
khớp với nhau và được uốn nắn thôi,
thì Ban hợp ca mới ở trong tình trạng sẵn
sàng, chưa làm việc tích cực và hiệu
qủa. Thế nên, phần vụ của Ca trưởng còn
có tính cách khích động.
(a.) Ca trưởng cần
quan tâm khích lệ từng cá nhân để họ
hăng say, tích cực tập dợt.
(b.) Ca trưởng phải
khích động từng bè để họ cố gắng
giữ vững bè của mình, lo lắng cho bè
của mình không bị sai lệch, lạc lõng.
(c.) Ca trưởng phải
luôn khích lệ toàn Ban hợp ca để họ
vững tin, cố gắng và vượt qua mọi
khó khăn, sẵn sàng đương đầu với
mọi nghịch cảnh, hầu Ban hợp ca có thể
sinh tồn, phát triển mạnh mẽ, cùng nhau
tiến tới lý tưởng mà Ban hợp ca đang
theo đuổi. [TOP]
III. Kết Luận
Tổng kết lại những
điều đã được trình bày, chúng ta đã
phác họa những nét căn bản của Ban hợp
ca.
Trên bức chân dung
đó, chúng ta đã thấy rõ được vị thế
then chốt của Ca trưởng:
Ban hợp ca có sinh tồn
được hay không là do Ca trưởng.
Ban hợp ca có được
huấn luyện, phát triển cũng do Ca trưởng.
Ban hợp ca có tiến
tới trình độ nghệ thuật cao được không,
cũng do Ca trưởng.
Trước sứ mạng nặng
nề như vậy, Ca trưởng chỉ còn cách là
phải học hỏi, trau dồi kiến thức về âm
nhạc một cách sâu rộng, nắm vững kỹ
thuật tập hát, để biết cách huấn luyện
Ban hợp ca, đồng thời gọt giũa cho mình
có một tay nhịp 'sống động' gồm ba yếu
tố: sắc bén, hiệu qủa và ngoạn mục. [TOP]
|