| Author |
 Topic  |
|
|
conlaketoiloi
Others
4 Posts |
 Posted - 06/04/06 : 13:15
|
Hôm nay nhà thờ em mừng lễ Chúa Thánh Thần. Ca đoàn có chủân bị bài Thần Khí CHúa... Nhưng Cha xứ nói là không được hát ! Vì thần khí bên Việt Nam người ta nói đến dịch hạch. Rồi Cha nói một tràng câu kệ của người dân VN nói về bệnh tật có hai chữ thần khí trong đoá. Vậy có phải bài hát nào có chữ Thần Khí đều bị Giáo hội cấm hah mấy anh chị? (vì em nghe Cha nói "một số" nhà thờ VN cấm hát bài này??? |
|
|
nguyenlamson
CT/NC
120 Posts |
Posted - 06/06/06 : 12:57
|
Xin được gửi CLKTL một vài thông tin để cùng suy nghĩ, tìm hiểu, trong khi chờ đợi phán quết từ giáo quyền và ý kiến từ các vị thức giả CG.
1. Trong một bài viết 4 trang với tiêu đề Lời Hát Nhà Thờ của Trà-Lũ Trần-Trung-Lương đăng trong Nguyệt San Hiệp Nhất, số ra tháng 5, 2005, tại Orange County, CA, tác giả (qua lời trò chuyện với 1 người bạn là cựu GS Văn Chương) có nêu ra 1 quan điểm cá nhân về việc không nên sử dụng chữ ‘Thần Khí’ để chỉ Đức Chúa Thánh Thần.
Theo tác giả và người bạn, “Thần khí là cái khí của ông Thần, mà theo quan niệm Tàu và Việt Nam thì cái gì chạm tới quỷ tới thần thì đáng sợ vì đều gây ra chết chóc hay tai họa”. Tác giả cũng đã dẫn chứng với công việc LM Thanh Lảng tra cứu về chữ thần khí trong 8 cuốn tự điển cổ VN. Tất cả đều định nghĩa “thần khí” là ôn dịch, dịch hạch hay dịch khí, lệ khí. Lm. Thanh Lảng viết: “Thật không cái gì giống nhau giữa Ngôi Ba Thiên Chúa với cái bệnh dịch hạch cả…..”
Người bạn của tác giả kết luận: Xưa thì tổ tiên ta nói thần khí là dịch hạch là thứ đáng sợ, nay sao lại tôn thờ thần khí đáng sợ đó lên làm Đức Chúa Thánh Thần?
2. Ngoài ra, CLKTL có thể vào mạng Từ Vựng Triết Thần (LM Nguyễ Thế Minh S.J.) để xem về chữ 'thần khí' http://www.htth.org/tu_vung_triet_than.htm Trong phần 'S' Anh-Việt, spirit (thần khí,....) đứng riêng được nhìn kỹ hơn: ác, thiện, hoặc dùng chung với Holy....
Nguyễn Lam Sơn |
Edited by - nguyenlamson on 06/06/06 12:57 |
 |
|
|
nam
Tenore
1152 Posts |
Posted - 06/06/06 : 17:28
|
Spirit: Thần khí; thần linh; tinh thần, tâm hồn
bad. s: thần dữ
evil s.: ác thần
good s.: thần lành
Holy S.: Thánh Thần
pure s.: tinh thần thuần túy
s. of God: Thần Khí TC
Với trích dẫn trên trong link anh NLS cho thì cầu cuối cùng "Spirit of God" thì trong thánh ca chúng ta dùng "Thần Khí Chúa" hay "Thần Khí Thiên Chúa" cũng thế thì đâu có thể hiểu hai chữ "thần khí" ra dịch hạch hay thần dữ trong trường hợp này được? Theo cá nhân em nghĩ thì nếu hai chữ "thần khí" đứng riêng thì nó chưa nói rõ nhưng nếu đã có một cụm từ "Thần Khí Chúa" thì quá rõ ràng là đây là tích cực và đang nói về những gì phát xuất từ Thiên Chúa chứ không phải về quỷ thần hay ác thần.
Vài chia sẻ theo cảm nghĩ và sự hiểu biết của em hy vọng có những anh chị em nào chuyên môn về lãnh vực này chỉ giáo thêm để chúng ta cùng trau dồi cho nhau. |
|
|
|
doremi
CT/NC
47 Posts |
Posted - 06/06/06 : 20:54
|
quote:
Originally posted by nam
Spirit: Thần khí; thần linh; tinh thần, tâm hồn
bad. s: thần dữ
evil s.: ác thần
good s.: thần lành
Holy S.: Thánh Thần
pure s.: tinh thần thuần túy
s. of God: Thần Khí TC
Với trích dẫn trên trong link anh NLS cho thì cầu cuối cùng "Spirit of God" thì trong thánh ca chúng ta dùng "Thần Khí Chúa" hay "Thần Khí Thiên Chúa" cũng thế thì đâu có thể hiểu hai chữ "thần khí" ra dịch hạch hay thần dữ trong trường hợp này được? Theo cá nhân em nghĩ thì nếu hai chữ "thần khí" đứng riêng thì nó chưa nói rõ nhưng nếu đã có một cụm từ "Thần Khí Chúa" thì quá rõ ràng là đây là tích cực và đang nói về những gì phát xuất từ Thiên Chúa chứ không phải về quỷ thần hay ác thần.
Vài chia sẻ theo cảm nghĩ và sự hiểu biết của em hy vọng có những anh chị em nào chuyên môn về lãnh vực này chỉ giáo thêm để chúng ta cùng trau dồi cho nhau.
http://perso.orange.fr/dang.tk/langues/hanviet.htm
神
* 1 : Thiên thần.
* 2 : Thần thánh, không ai lường biết được gọi là thần.
* 3 : Tinh thần, thần khí.
* 4 : Thần thông 神通 nhà Phật nói người ta vốn có tuệ tính thiên nhiên, thông suốt vô ngại, biến hoá bất thường, ai tu chứng được phần đó gọi là thần thông. Như thiên nhãn thông 天眼通 con mắt thần thông trông suốt hết mọi nơi, tha tâm thông 他心通 có thần thông biết tẫn lòng người khác.
doremi |
|
|
|
dovyha
CT/NC
653 Posts |
Posted - 06/07/06 : 09:55
|
Trích www.vietcatholic.net
Vấn đề dùng từ “Thần Khí của Thiên Chúa”
Kính gởi quý độc giả sử dụng các bộ sách Giờ Kinh Phụng Vụ và bản dịch Kinh Thánh của Nhóm CGKPV,
Bấy lâu nay, trong kho tàng từ vựng tiếng Việt, các từ ngữ thuần công giáo cứ như một thứ tài sản mới tậu, nên nhiều khi việc đem ra sử dụng những từ ngữ ấy trong các bản văn công giáo là một thử thách, nếu không nói là một thách đố, cho người dịch cũng như người dùng bản dịch.
Trong số từ đó, “thần khí” là một thí dụ điển hình. Người viết bài này thú thật đã giật mình khi lần đầu tiên gặp thấy nó trong bản dịch của Cha Nguyễn Thế Thuấn, bởi vẫn nhớ lời kinh đã từng đọc thời còn nhỏ, trong họ đạo : “…xin cứu chữa chúng con cho khỏi thần khí mất mùa giặc giã…”.
Trong câu này, sau từ thần khí, không nhớ sách kinh xưa có ghi dấu phết nào không, nhưng chắc chắn khi đọc thì đọc liền tù tì, và phải hiểu thần khí là một thứ gì đó hết sức độc hại, cũng như mất mùa và giặc giã, nên phải cầu xin cho được cứu thoát. Sau đó mới hiểu từ ấy chỉ các thứ ôn dịch chết người, đúng là những thứ độc hại ! Vậy thì tại sao một vị học giả chuyên Kinh Thánh như Cha Thuấn lại có thể dùng từ ấy để chỉ về hơi thở, sức sống của Thiên Chúa, thậm chí về Thiên Chúa Ngôi Ba, là Thánh Thần, “là Đấng ban sự sống” ?
Nhiều người cũng đã có phản ứng tương tự và đặt thành vấn đề, người nói miệng, kẻ viết bài gởi đến Nhóm chúng tôi. Vậy nay xin đưa ra một vài điểm đã được cứu xét để chia sẻ cùng quý độc giả.
1. Một nhận xét sơ bộ
Thật ra, qua tất cả các chuyển ngữ, từ Híp-ri RUA'H và từ Hy-lạp PNEUMA đều được hiểu là KHÍ, và Việt ngữ thêm THẦN -THẦN KHÍ - : một cách dịch hết sức phù hợp với tinh thần Việt Nam, luôn thêm một chữ kèm theo danh từ khi danh từ này đưa về một hữu thể đặc biệt, ở đây đưa về Thiên Chúa, là vị Thần tuyệt đối, duy nhất. Đây là một điểm khó bác bỏ, làm cơ sở cho việc dùng từ thần khí.
Nhưng nếu người ta hiểu theo nghĩa như trong lời kinh nói trên thì sao ?
Chúng ta sẽ tìm hiểu từ đâu mà trong quá khứ, từ thần khí được hiểu là “ôn dịch”, và xem coi trong hiện tại, nghĩa này còn được lưu giữ hay không.
2. Tìm nguồn gốc của từ thần khí mang nghĩa “ôn dịch”
Khi tham khảo các từ điển có mục thần khí, chúng ta có :
- 1 nghĩa, chỉ về tinh thần (xưa !) trong VN Tân Từ Điển của Thanh Nghị
- 1 nghĩa, chỉ về tinh thần (cũ !) trong Từ điển từ và ngữ VN của Nguyễn Lân
- 1 nghĩa, chỉ về tinh thần (xưa !) trong Tự Điển Việt Nam của Ban Tu Thư Khai Tri
- 1 nghĩa, chỉ nghị lực trong Từ Điển Việt-Hoa-Pháp của Gustave HUE
- 3 nghĩa, đều chỉ về tinh thần trong Hán Việt Từ Điển của Nguyễn văn Khôn
- 2 nghĩa, chỉ sức sống và tinh thần trong Từ Điển Hán Việt của Đào Duy Anh
- 2 nghĩa, chỉ về tinh thần và tính nết trong Từ Điển Hán-Việt của nxb Bắc Kinh
- 1 nghĩa, chỉ thần và khí trong người trong Việt Nam Tự Điển của Hội Khai Trí Tiến Đưc
- 1 nghĩa, chỉ thần và khí theo đông y trong Đại từ điển tiếng Việt của TT Ngôn ngữ và văn hoá VN
Năm tự điển sau đây ghi thêm ý nghĩa “ôn dịch” ngoài những nghĩa nêu trên :
Việt Nam Tự Điển của Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ
Giúp Đọc Nôm & Hán Việt của L.m. A. Trần văn Kiệm
Từ Điển Việt-Pháp của GÉNIBREL
Dictionnaire Vietnamien-Chinois-Français của Eugène GOUIN
Trong số tác giả có viết kèm chữ nho với cách đọc, Gouin và Trần Văn Kiệm vạch ra một hướng lần theo dấu vết sự xuất hiện của nghĩa “ôn dịch”. Xin lược ghi lại như sau :
Trong mục chữ 神 viết và đọc là thần, có viết chữ thìn 辰 (như “năm thìn”) nhưng đọc là thời ; cùng với chữ khí, hợp thành thời khí = temps épidémique = ôn dịch. Thời khí được kê dưới mục chữ thần vì còn được đọc là thần khí. Nhưng tác giả chỉ nêu ra bấy nhiêu, không có lý giải việc thay thế này.
Một vị học giả chuyên Hán Nôm soi sáng thêm cho chúng tôi : dưới thời Tự Đức, phải đổi mọi âm thời ra âm khác để khỏi phạm huý, vì tên huý của vua là Nguyễn Phúc Thời; do đó thời khí (= ôn dịch) phải đọc là thần khí. Và để bảo đảm không ai bị lo ra mà đọc sai và phạm huý khi đọc bản văn viết về ôn dịch, thì các bản văn đó không viết chữ thìn 辰 (đọc là thời) nữa, mà viết chữ thần 神, từ đó mà ra từ thần khí (mất mùa, giặc giã…).
Cũng xin lưu ý là 4 tự điển nói trên như ghi dấu thời truyền giáo tại Việt Nam, là thời soạn dịch các kinh chúng ta đọc khi xưa trong sách “Nhựt Khoá”. Các tự điển không chịu ảnh hưởng của Ki-tô giáo thì không biết đến nghĩa chữ đó, thậm chí một số nhỏ không có mục thần khí.
Riêng Việt Nam Tự Điển của Lê Văn Đức và Lê Ngọc Trụ thêm ghi chú (truyền) ở nghĩa này, và quyển Giúp Đọc Nôm & Hán Việt, ở mục “khí”, có viết thần khí = hơi độc gây bệnh cả vùng, với ghi chú tiếng cũ rồi.
3. Ngoài tự điển tiếng Việt, có thể phối kiểm thêm :
- trong các tự điển Pháp-Việt hay Anh-Việt, chưa thấy quyển nào dịch “épidémie” hay “epidemic” ra tiếng Việt là “thần khí” cả. Ngay cả trong Từ Điển La-Việt-Pháp.
- tại Việt Nam, trong sách báo tiếng Việt thời nay, có bao giờ thấy đăng tin : ở vùng nào đó, có “thần khí SARS” hay “thần khí cúm gà” đâu …
Những điều trên cho chúng ta thấy ngôn ngữ là một thực thể sống động, có những nghĩa nhất định ở một thời, một chốn nhất định. Hiện nay, từ thần khí không còn gắn liền với nghĩa “ôn dịch” nữa. Vậy thiết tưởng chúng ta có thể trả lại nguyên vẹn cho Cha Thuấn “đứa con tinh thần” của ngài, và sử dụng từ thần khí với tất cả bề dầy và trọng lượng của nghĩa chữ trong Kinh Thánh.
TP Hồ Chí Minh, ngày lễ thánh Giê-rô-ni-mô, năm 2005
Thay mặt Nhóm Phiên Dịch
CÁC GIỜ KINH PHỤNG VỤ
Nữ Tu Nguyễn Thị Sang, CND
|
|
|
|
phuongthuy
CT/NC
2 Posts |
Posted - 06/08/06 : 06:49
|
Tôi là một người còn trẻ, quê mùa và không biết nhiều về chữ nghĩa, Nhưng xin góp với các bạn một chút ý kiến:
Nhiều khi con người ta chỉ tự mình làm khổ mình, văn hoa quá đôi khi bị "phản tác dụng". Đơn giản, ta là người Công Giáo, chỉ nên hiểu theo Công Giáo, Thần Khí đối với tôi chỉ là hơi thở của Chúa Thánh Thần, thế thôi, Mua dây buộc mình chỉ thêm khổ
Đúng không các bạn,
Thân mến,
quote:
Originally posted by conlaketoiloi
Hôm nay nhà thờ em mừng lễ Chúa Thánh Thần. Ca đoàn có chủân bị bài Thần Khí CHúa... Nhưng Cha xứ nói là không được hát ! Vì thần khí bên Việt Nam người ta nói đến dịch hạch. Rồi Cha nói một tràng câu kệ của người dân VN nói về bệnh tật có hai chữ thần khí trong đoá. Vậy có phải bài hát nào có chữ Thần Khí đều bị Giáo hội cấm hah mấy anh chị? (vì em nghe Cha nói "một số" nhà thờ VN cấm hát bài này???
|
|
|
|
conlaketoiloi
Others
4 Posts |
Posted - 06/08/06 : 11:58
|
hohoh, cám ơn các anh chị đã reply.  |
|
|
|
dovyha
CT/NC
653 Posts |
Posted - 06/08/06 : 18:46
|
Anh Conlaketoiloi mến,
Thực tình là từ trước đến nay tôi chưa nghe ai nói có chuyện cấm đoán tương tự như chuyện anh kể. Lại thấy anh há miệng cười rõ to ở cuối mẫu tin, tôi chắc là anh không tin lời Cha xứ rồi! (Có lẽ vì thế mà anh lấy tên "conlaketoiloi" chăng? Ha ha!!) Mà sao lại chỉ có "một số" -chứ không phải là tất cả- nhà thờ ở VN bị cấm hát bài hát có cụm từ này nhỉ? Không lẽ có "luật Phụng vụ địa phương"? Dù gì thì chắc chắn là ở Giáo phận Mỹ Tho không có luật cấm này, bởi vì tôi có đọc được bài chia sẻ "Bước theo Thần Khí" dưới đây của ĐGM Bùi Văn Đọc. Ngài dùng từ "Thần Khí" rất nhiều lần từ đầu đến cuối bài chia sẻ, còn không có lấy một chữ "Chúa" theo sau nữa kìa!
http://www.simonhoadalat.com/HOCHOI/THANHOC/BuocTheoThanKhi.htm
dvh
|
|
|
| |
Topic |
|
|
|
Cho em hỏi: về cụm từ "Thần Khí Chúa"
